"Edukacja Prawna Młodzieży"

O naszej akcji edukacyjnej na VIII Kongresie Prawa Oświatowego

Zostaliśmy zaproszeni do udziału w VIII Kongresie Prawa Oświatowego, który odbędzie się w dniach 4-5.12.2014 r. we Wrocławiu.

W dniu 4.12.2014 r. o godz. 10.10 SSR Tomasz Zawiślak wygłosi referat pt. "Edukacja prawna uczniów"

Wykład będzie poświęcony w szczególności Apteczce Prawnej, wydanej przez Oddział Ślaski i projektowi "Edukacja Prawna Młodzieży we Wrocławiu", który Oddział we Wrocławiu realizuje od 2013 r 

Więcej na temat Kongresu: http://ibo.edu.pl/kpo2014/default.asp

 

"Apteczka prawna" - czyli Lex bez łez

Ukazała się niezwykła książka "Apteczka prawna - Lex bez łez". Będzie ona nieodpłatnie przekazywana (w miarę możliwości, gdyż będziemy dysponować ok. 300 egzemplarzami) uczniom uczestniczącym w naszym projekcie "Edukacja prawna młodzieży we Wrocławiu" w roku szkolnym 2014/2015.

Dzieło to powstało z inicjatywy i pod kierunkiem Śląskiego Oddziału Stowarzyszenia Sędziów Polskich „IUSTITIA”, który od kilku lat realizuje pro bono Projekt Edukacyjny skierowany do uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Obecnie Projekt ten prowadzą także inne Oddziały Stowarzyszenia: Warszawski, Wielkopolski i Wrocławski. 

Apteczka jest wynikiem współpracy z Wydziałem Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego, Oddziałem Śląskim Krajowej Izby Doradców Podatkowych, Polską Izbą Ubezpieczeń, zaprzyjaźnionymi sędziami oraz Akademią Sztuk Pięknych w Katowicach

Dzięki tym osobom i instytucjom powstała książka unikalna na polskim rynku. Jest to napisany bardzo przystępnym językiem, w atrakcyjnej, nowoczesnej formie poradnik prawny dla młodzieży, który jednak z powodzeniem może służyć także dorosłym. Jego układ znacząco odbiega od tradycyjnych podręczników prawniczych i został zainspirowany przez uczniów uczestniczących w Projekcie. Porusza on zagadnienia z wielu dziedzin prawa, w tym szeroko pojętego prawa cywilnego, karnego, a nawet podatkowego. Wskazuje jak należy zachowywać się przed sądem i jakie jest znaczenie takich konstytucyjnych wartości jak niezawisłość sędziowska, czy niezależność sądownictwa. Wszystko to jednak bez zadęcia, w prosty sposób, przy użyciu wielu obrazowych przykładów. 

Apteczka przede wszystkim uczy, ale też przestrzega przed wieloma zagrożeniami czyhającymi na młodych ludzi, a czasami nawet bawi. Ma służyć na co dzień, bo prawo wkrada się do każdej dziedziny naszego życia, szczególnie jednak ma być pierwszą pomocą, gdy pojawiają się kłopoty.

Książka ta w pewien sposób zapełnia lukę w programach nauczania dzieci i młodzieży w zakresie edukacji prawnej. Już pierwsze dni pokazały, jak wielka była potrzeba jej wydania. Spotkała się ona z ogromnym zainteresowaniem, szczególnie w mediach społecznościowych. Otrzymujemy olbrzymią ilość zapytań o możliwość otrzymania, czy też zakupienia Apteczki.  

Z uwagi na ograniczenia finansowe obecny nakład wynosi 2000 egzemplarzy. Aktualnie nie można jej kupić. Apteczka będzie rozdawana za darmo młodzieży uczestniczącej w ww. Projekcie. Naszą ambicją jest jednak, aby trafiła do jak największej liczby uczniów. Czynimy intensywne starania, aby tak się stało. 

Na stronie https://www.facebook.com/apteczkaprawna można znaleźć najwięcej aktualnych informacji na temat Apteczki. 

 

***

 

Informacja o projekcie "Edukacja prawna młodzieży w roku szkolnym 2014/2015"

 

Zakończyła się już rekrutacja do kolejnej edycji naszej akcji edukacyjnej.

W dniu 8 lipca 2014 r. otrzymaliśmy informację od Urzędu Miejskiego Wrocławia (Departament Edukacji, Wydział Gimnazjów i Szkół Ponadgimnazjalnych, Dział Projektów Edukacyjnych), iż realizacja projektu zajęć z zakresu prawa zainteresowanych jest 27 placówek (!).

Do udziału w projekcie Wydział Gimnazjów i Szkół Ponadgimnazjalnych zakwalifikował 5 gimnazjów i 3 szkoły ponadgimnazjalne (decydowała kolejność zgłoszeń):

1. Gimnazjum nr 12 - Zespół Szkół Nr 24, ul. Pawła Eluarda 51-55, Wrocław

2. Gimnazjum nr 24, ul. Stanisława Przybyszewskiego 59, Wrocław

3. Gimnazjum nr 13, ul. Mikołaja Reja 3, Wrocław

4. Gimnazjum nr 25, ul. Orzechowa 62a, Wrocław

5. Gimnazjum nr 9, ul. Sarbinowska 10, Wrocław

6. Lotnicze Zakłady Naukowe, ul. Kiełczowska 43, Wrocław

7. Zespół Szkół Ekonomiczno-Administracyjnych, ul. Stanisława Worcella 3, Wrocław

8. Liceum Ogólnokształcące nr XXX - Zespół Szkół Integracyjnych, ul. Nowodworska 70-82, Wrocław

Dodatkowo na podstawie indywidualnego porozumienia z Oddziałem we Wrocławiu zajęcia odbędą się w Liceum Ogólnokształcącym nr 1 we Wrocławiu przy ul. Ks.J. Poniatowskiego 9. 

Zajęcia rozpoczną się w październiku 2014 r. 

Terminy zajęć będą uzgadniane z poszczególnymi szkołami we wrześniu 2014 r., po ustaleniu planów lekcji.

Dzięki zaangażowaniu członków Zespołu Edukacyjnego udało nam się zwiększyć ilość placówek w stosunku do poprzedniego roku szkolnego - z 6 do 8. Jak widać z ilości zgłoszeń to i tak kropla w morzu potrzeb... 

Niestety, z uwagi na ograniczenia kadrowe (prelegenci są wolontariuszami, czynnymi zawodowo sędziami) nie jesteśmy w stanie przeprowadzić zajęć we wszystkich szkłach, które się zgłosiły.  

Wszystkim placówkom zakwalifikowanym do udziału w nowej edycji naszej akcji serdecznie gratulujemy i mamy nadzieję na owocna współpracę :) 

***

Odpowiedź Urzędu Miejskiego Wrocławia na sprawozdanie z realizacji projektu „Edukacja prawna młodzieży” w roku szkolnym 2013/2014

 

W dniu 23 czerwca 2014 r. Maria Bugajska - Dyrektor Wydziału Gimnazjów i Szkół Ponadpodstawowych Urzędu Miejskiego Wrocławia skierowała do członka Zarządu Oddziału we Wrocławiu SSR Tomasza Zawiślaka następujące pismo:

"Szanowny Panie

Bardzo dziękuję za przekazanie sprawozdania z realizacji projektu "Edukacja prawna młodzieży w roku szkolnym 2013/2014".

Edukacja prawna młodzieży prowadzona przez Stowarzyszenie Sędziów Polskich "IUSTITIA" Oddział we Wrocławiu jest istotnym elementem procesu edukacyjnego.

Na Pana ręce chciałabym złożyć podziękowania dla wszystkich osób zaangażowanych w realizację projektu.

(...)"

***

Wrocław, dnia 17 czerwca 2014 r. 

 

Sprawozdanie z realizacji projektu „Edukacja prawna młodzieży” w roku szkolnym 2013/2014

 

Od 15 października 2013 r. do 16 czerwca 2014 r. Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia” Oddział we Wrocławiu, w porozumieniu z Wydziałem Edukacji Urzędu Miejskiego Wrocławia, prowadziło  akcję "Edukacja prawna młodzieży"

Zajęcia odbyły się w 6 wrocławskich szkołach ponadpodstawowych wskazanych przez Wydział Edukacji: Gimnazjum nr 19 przy ul. Dembowskiego 39, Gimnazjum nr 39 przy al Brucknera 12, Zespół Szkół nr 18 przy ul. Młodych Techników 58, Gimnazjum nr 17 przy ul. Ślężnej 2, Gimnazjum nr 34 przy ul. Zemskiej 16e, Gimnazjum nr 16 przy ul. Jemiołowej 57. 

Zajęcia prowadzili członkowie Stowarzyszenia: SSA Janusz Kaspryszyn (SA we Wrocławiu), SSO Tadeusz Szewioła (SO we Wrocławiu), SSO Agata Regulska (SO we Wrocławiu), SSO Katarzyna Wręczycka (SO we Wrocławiu), SSO Witold Firkowicz (SO we Wrocławiu), SSO Wojciech Łukowski (SO we Wrocławiu), SSR Agnieszka Golińska (SR dla Wrocławia – Fabrycznej), SSR Urszula Wicińska (SR w Środzie Śląskiej), SSR Paweł Pośpiech (SR w Środzie Śląskiej, Zamiejscowy Wydział Karny w Wołowie), SSR Tomasz Klimko (SR dla Wrocławia-Fabrycznej), SSR Tomasz Zawiślak (SR dla Wrocławia-Śródmieścia). Zajęcia prowadziły także 2 osoby niezrzeszone: SSR Krystyna Batra i SSR Sylwia Krajewska (SR dla Wrocławia - Śródmieścia).

Wszyscy sędziowie zaangażowani w akcję pracowali nieodpłatnie (wolontariat).

Współpraca ze szkołami układała się bardzo dobrze. Koordynatorzy wyznaczeni przez szkoły wykazywali się dużym zaangażowaniem.

Realizacja projektu mieści się w statutowych zadaniach Stowarzyszenia, do których należy m.in. urzeczywistnianie zasad demokratycznego państwa prawnego, umacnianie niezależności sądów i niezawisłości sędziów oraz troska o ich autorytet, dążenie do pełnej realizacji praw człowieka i wolności obywatelskich, a także budowanie pozytywnego wizerunku sędziów i sądów. 

Program zajęć obejmował podstawową wiedzę o pozycji ustrojowej sędziów i sądów, a także o prawie cywilnym, prawie karnym, prawie rodzinnym oraz zagadnieniach prawnych związanych z internetem. Cykl składał się z 4 lekcji, przy czym w trzech pierwszych szkołach odbyły się trzy lekcje.

Program został oparty na dokumencie udostępnionym przez SSO Martę Szczocarz – Krysiak, członka Zarządu Oddziału Śląskiego. Oddział ten realizuje z powodzeniem podobną akcję na terenie Katowic od kilku lat. 

Na lekcjach omawiano takie zagadnienia jak:

  • korzystanie z zasobów internetu: pobieranie filmów, muzyki itp., odpowiedzialność za naruszenie praw autorskich („piractwo”)
  • udostępnianie danych własnych i osób trzecich, dobra osobiste i odpowiedzialność za ich naruszenie
  • zawieranie umów przez internet (sklepy internetowe, serwisy aukcyjne)
  • podstawowe zasady uczestnictwa w obrocie cywilnoprawnym 
  • podstawowe zasady dziedziczenia
  • czynności prawne (w tym forma czynności prawnych i skutki jej niezachowania)
  • podstawowe zasady zawierania i wykonywania umów najczęściej występujących w obrocie prawnym oraz odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy (w tym prawa konsumenta)
  • odpowiedzialność za czyny niedozwolone
  • podstawowe zasady odpowiedzialności karnej (w tym wiek jako kryterium)
  • wykroczenie a przestępstwo (różnice, zasady odpowiedzialności)
  • wpływ odurzenia (alkoholem lub narkotykami) na odpowiedzialność karną
  • zagrożenia wynikające z przynależności do różnego rodzaju nieformalnych grup (np. kibice drużyn piłkarskich)
  • reakcja na cudze przestępstwa (źle pojmowana lojalność, pomoc w ukrywaniu cudzych przestępstw, jako źródła odpowiedzialności karnej)
  • dziecko - jego prawa i obowiązki w rodzinie (czy władza rodzicielska jest władzą absolutną?)
  • funkcjonowanie dziecka w rodzinie patologicznej (jak można pomóc sobie lub innemu dziecku z takiej rodziny?)
  • dziecko jako małoletni rodzic (ustalenie ojcostwa, uznanie ojcostwa, alimenty, adopcja, rodzicielstwo zastępcze)
  • odpowiedzialność dziecka w świetle ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich (obowiązek szkolny, narkotyki, internet, przemoc, alkohol, czyn karalny)  

Lekcje miały charakter „otwarty”. Prelegenci byli nastawieni na dyskusję, interakcję z młodzieżą. Zależało nam na przekazywaniu praktycznej wiedzy w interesujący, przystępny sposób. Poziom zaangażowania uczniów w poszczególnych szkołach, a nawet klasach, był zróżnicowany. Niejednokrotnie zdarzało się, iż uczniowie zostawali po lekcjach i kontynuowali dyskusję. 

Padały trudne pytania, np. czy trzeba mieć znajomości żeby zostać sędzią, czy sędziowie biorą łapówki, ile zarabiają, do jakiego wieku można bez konsekwencji popełniać przestępstwa

Uczniowie wykazywali się stosunkowo dużą wiedzą w zakresie obrotu w internecie. Co do pozostałych dziedzin było znacznie gorzej. 

Dotychczasowe doświadczenia zachęcają do kontynuowania akcji w kolejnym roku szkolnym. Spotykamy się z bardzo pozytywnymi opiniami zarówno młodzieży, jak i nauczycieli. 

Niewątpliwie istnieje potrzeba prowadzenia edukacji prawnej młodzieży gimnazjalnej. Projekt Stowarzyszenia zapełnia lukę, jaka występuje w programie nauczania. Należy dodać, iż  poziom świadomości prawnej całego społeczeństwa jest bardzo niski.  

Zespół edukacyjny realizujący projekt liczy około 15 osób, co pozwala na obsadzenie zajęć w przyszłym roku szkolnym w rozmiarze nie mniejszym niż w bieżącym roku. Możliwe jest także rozszerzenie akcji na szkoły ponadgimnazjalne. Do Stowarzyszenia zgłosiło się już z zaproszeniem do współpracy jedno wrocławskie liceum ogólnokształcące.

***

Podsumowanie akcji oraz wręczenie dyplomów z podziękowaniami dla prelegentów odbyło się 30 maja 2014 r. w czasie uroczystego balu w Trzebnicy w ramach obchodów XV-lecia Oddziału

***

Koordynatorem projektu z ramienia Oddziału jest SSR Tomasz Zawiślak, członek Zarządu Oddziału.