Jesteśmy niezależnym, apolitycznym i samorządnym stowarzyszeniem polskich sędziów.
Naszą główną misją jest obrona wolności i praw obywatelskich, fundamentu demokratycznej Polski, należącej do Unii Europejskiej.
Działamy od ponad 25 lat, w tym w międzynarodowych organizacjach sędziowskich Skupiamy ponad 3 500 sędziów, najwięcej w Polsce.

Modele postępowania dyscyplinarnego w świetle zasad rzetelnego procesu

W dniu 17 marca 2014 r. odbyła się Konferencja „Modele postępowania dyscyplinarnego w świetle zasad rzetelnego procesu”, zorganizowana przez Katedrę Postępowanie Karnego Wydziału Prawa Uniwersytetu w Białymstoku.

Informacja organizatora na jej temat dostępna jest TUTAJ.

Poniżej zamieszczamy plan, przedstawiający uczestników i tematy wystąpień.

Adekwatnie do tematu Konferencji wystąpienia poszczególnych panelistów wszechstronnie odnosiły się do problematyki tego zagadnienia. Z pewnością warto będzie zapoznać się z publikacją, która będzie wydana jako zbiór zgłoszonych na to spotkanie referatów, gdyż powinna być źródłem do rozważań nad prawidłowym kształtowaniem postępowania dyscyplinarnego i to nie tylko w warstwie legislacyjnej, ale również w trakcie stosowania prawa. Głos zabierali przedstawiciele świata nauki, profesji prawniczych, służb mundurowych. Udział wziął przedstawiciel Rzecznika Praw Obywatelskich. Atmosfera sprzyjała ciekawej dyskusji. Wobec bogactwa wystąpień w niniejszej relacji odnotowane zostaną tylko niektóre spostrzeżenia.

Osią spotkania było zauważenie znaczenia postępowania dyscyplinarnego w ramach pieczy nad szczególnymi standardami wykonywania niektórych zawodów związanych z zaufaniem publicznym i autonomią ich organizacji, przy jednoczesnej refleksji, iż istotne są zasady jego działania, a zwłaszcza ustalenie granic, przy których stwierdza się potrzebę dążenia do pociągnięcia do odpowiedzialności tego rodzaju. Uwagę zwróciło wystąpienie, w którym wskazano na celowość rozważenia także kosztów prowadzenie takiego postępowania, zwłaszcza w sytuacji, gdy zostało ono wszczęte zbyt pochopnie, jeśli w ogóle zasadnie. Z tego względu istotny był referat na temat zasady określoności przewinienia dyscyplinarnego, zwł. iż w odróżnieniu od czynów objętych kodeksem karnym cechą charakterystyczną deliktów dyscyplinarnych jest brak możliwości precyzyjnej ich typizacji. Mają swój specyficzny i różnorodny charakter : od naruszeń dyscypliny pracowniczej, aż do zachowań wypełniających znamiona przestępstw. Dlatego mimo powszechności poglądu o stosowaniu kodeksu karnego odpowiednio w postępowaniach dyscyplinarnych, nadal zagadnienie to wywołuje problemy w bezpośredniej praktyce. Stąd znacznie miał głos, iż należy mieć na względzie aspekt publicznoprawny ( a nie represyjny) jako ten, który powinien być motorem działań dyscyplinarnych. Tu do postawienia jest pytanie przy danej sytuacji, czy zachodzi potrzeba ich podejmowania. Do rozważenia mogą pozostawać inne czynności zanim wdrożony zostanie mechanizm szczególnej odpowiedzialności dyscyplinarnej. W tym miejscu powołać się można na ujawnioną rozbieżność stanowisk – czy wystarczy dążenie do wyjaśnienia sprawy i przez to tylko zasygnalizowanie nieprawidłowości do wyeliminowania wobec jej skali, przedmiotu, czy każdorazowo od razu zaczynać od wszczęcia pełnowymiarowego postępowania, niezależnie od realności tego, iż dany czyn ma rozmiar deliktu dyscyplinarnego. Tu warto odnotować głos z dyskusji, iż przy określaniu zobowiązań w przestrzeganiu etyki zawodowej nie tylko w trakcie czasu służby, należy pamiętać o konstytucyjnym prawie do prywatności jednostki. W nawiązaniu można stwierdzić, że ważniejsze od stereotypowych wymogów co do prezencji, ważniejsze jest - jak wywiązujemy się z respektowania godności innych. Przypomniane też zostało znaczenie zasady domniemania niewinności jako istotnej wartości współczesnego wymiaru sprawiedliwości.

Prezentowanym wypowiedziom towarzyszyła od początku myśl główna o prawie do rzetelnego procesu zgodnie ze standardem prawa do sądu gwarantowanym art. 6 ust. 1 EKPC, jak i odwoływano się do dorobku orzeczniczego Trybunału Konstytucyjnego. Tu należy stwierdzić, że wobec roli postępowania dyscyplinarnego w wykonywaniu zawodów, w których ono funkcjonuje, respektowanie wskazanej regulacji i orzecznictwa, służy nie tylko potencjalnemu obwinionemu, ale ma fundamentalne znaczenie dla społeczeństwa, w którym sprawuje on swoją szczególną rolę zawodową.

Dlatego zwrócić należy uwagę i na ten rodzaj deliktu jak nadużycie we wszczęciu postępowania dyscyplinarnego. Taka sytuacja jest bowiem także realna i przez to szczególnie niebezpieczna, gdy nie zostaną zachowane nadmienione powyżej zasady.

Obecny rozwój postępowania dyscyplinarnego w kierunku jawności wobec społeczeństwa z pewnością istotnie realizuje postulaty odnośnie jego skuteczności. Poszerzanie jednak praw innych zainteresowanych udziałem w nim, byłoby już krokiem za dalekim i przez to niepotrzebnym. Wypowiedzi przedstawicieli poszczególnych zawodów, w tym nazywanych korporacjami – zdecydowanie nie wskazywały na tendencję pobłażania we własnym gronie, a niekiedy nawet mogłyby budzić obawę o nadmierną surowość.

Wspomnieć także należy, iż okazało się, że przykłady z doświadczenia życiowego dawały dobre rezultaty przy podejmowaniu decyzji legislacyjnych. Dlatego też warto, by wymiana myśli, jaka nastąpiła na Konferencji, miała ciąg dalszy. Podjęty został bowiem ważny temat, który aktualnie budzi zainteresowanie i warto zająć się nim z rozeznaniem. Wymagać standardów zachowań należy, ale wiadomym jest, że nadmierna represyjność szkodzi. Ważne natomiast jest, jaki daje się przykład, będący wzorcem dla innych.

 

Program Ogólnopolskiej Konferencji

Modele postępowania dyscyplinarnego w świetle zasad rzetelnego procesu”

przeprowadzonej w dniu 17 marca 2014 r.przez Katedrę Postępowanie Karnego Wydziału Prawa Uniwersytetu w Białymstokupod honorowym patronatem Rektora Uniwersytetu w Białymstoku prof. zw. dr. hab. Leonarda Etela,Dziekana Wydziału Prawa UwB prof. zw. dr. hab. Emila W. Pływaczewskiego, Prezesa Sądu Apelacyjnego w Białymstoku SSA Bogusława Janusza Dobrowolskiego i Prokuratora Generalnego RP Andrzeja Seremeta.

Powitanie uczestników (Dziekan WP UwB, prof. zw. dr. hab. Emil W. Pływaczewski, Rzecznik Dyscyplinarny Prokuratora Generalnego, prok. Jacek Radoniewicz).a

Referat wprowadzający: Ewolucja modeli postępowania dyscyplinarnego w świetle konwencyjnego i konstytucyjnego standardu prawa do sądu – prof. zw. dr hab. Cezary Kulesza, Katedra Postępowania Karnego WPrawa UwB

Panel I - Zagadnienia modelowe i ustrojowe

Prowadził prof. zw. dr hab. Cezary Kulesza

Rola Sądu Najwyższego w postępowaniu w sprawach dyscyplinarnychSSN Wiesław Kozielewicz

Zasada określoności przewinienia dyscyplinarnego w świetle art. 42 Konstytucji RP – dr hab. Andrzej Sakowicz, prof. UwB, Zakład Polityki Kryminalnej WP UwB

Stosowanie Kodeksu karnego w postępowaniach dyscyplinarnych – dr Paweł Czarnecki, Katedra Postępowania Karnego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego

Koincydencja postępowania karnego i dyscyplinarnego w kontekście przepisów ustawy o szkolnictwie wyższym – dr Marcin Wielec, Katedra Postępowania Karnego WPiA Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego

Nierepresyjne funkcje odpowiedzialności dyscyplinarnej a model postępowania dr Paweł Skuczyński, Instytut Nauk o Państwie i Prawie WPiA Uniwersytetu Warszawskiego

Dyskusja

Panel II - Postępowanie dyscyplinarne w sprawach adwokatów

Prowadził SSN Wiesław Kozielewicz

Pozycja i rola uczestników postępowania dyscyplinarnego (adwokatów) w świetle zmian w k.p.k. – dr hab. Wojciech Cieślak, prof. UG, Katedra Prawa Karnego Procesowego i Kryminalistyki WPiA Uniwersytetu Gdańskiego

Systemowe i procesowe gwarancje rzetelnego postępowania dyscyplinarnego w adwokaturze – wnioski de lege ferenda – adw. Radosław Baszuk, Wiceprezes Wyższego Sądu Dyscyplinarnego Adwokatury

Prawo do obrony w postępowaniu dyscyplinarnym adwokatów – dr Łukasz Chojniak, Rzecznik Dyscyplinarny Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie, Katedra Postępowania Karnego WPiA UW

Zakazy dowodowe w postępowaniu dyscyplinarnym (adwokatów). Wybrane zagadnienia – dr Tomasz Kanty, Katedra Prawa Karnego Procesowego i Kryminalistyki WPiA UG

Tajemnica obrończa w kontekście adwokackiej odpowiedzialności dyscyplinarnej – dr Piotr Starzyński, Katedra Bezpieczeństwa i Porządku Publicznego WPiA Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego

Tajemnica adwokacka a dostęp pokrzywdzonego do akt sprawy dyscyplinarnej – adw. Borys Pardus, Kancelaria Adwokacka Pardus i wspólnicy adwokaci Sp.k. w Warszawie

Stosowanie przepisów k.p.k. w postępowaniu dyscyplinarnym adwokatów – mgr Izabela Urbaniak-Mastalerz, Katedra Postępowania Karnego WP UwB

Dyskusja

Panel III - Postępowanie dyscyplinarne w innych zawodach prawniczych, w służbach mundurowych oraz w ustawie o szkolnictwie wyższym

Prowadził dr hab. Wojciech Cieślak, prof. UG

Kierunki zmian prokuratorskiego sądownictwa dyscyplinarnego – prok. Jacek Radoniewicz, Rzecznik Dyscyplinarny Prokuratora Generalnego

Model postępowania dyscyplinarnego wobec prokuratorów – dr Karolina Kremens, Katedra Postępowania Karnego Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego

Zasada rzetelności postępowania dyscyplinarnego wobec prokuratorów – uwagi de lege lata i de lege ferenda – prok. Janusz Wałach, Prokuratura Rejonowa w Giżycku, Katedra Postępowania Karnego WP UwB

Problematyka kosztów i pozaprocesowych skutków finansowych postępowania dyscyplinarnego w świetle ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych – SSR Katarzyna Kochan, Sąd Rejonowy w Białymstoku

Odpowiedzialność dyscyplinarna radcy prawnego i aplikanta radcowskiego – mgr Kinga Łuniewska, WP UwB

Modele postępowania dyscyplinarnego w służbach mundurowych w świetle standardu rzetelnego procesu – zagadnienia wybrane – dr Jakub Kosowski, WPiA Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Postępowanie dyscyplinarne w nowej ustawie o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Ocena projektowanych zmian w świetle koncepcji rzetelnego procesu – Dariusz Pożaroszczyk – Instytut Prawa Karnego WPiA UW, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego

Postępowanie dyscyplinarne w ustawie o szkolnictwie wyższym de lege lata i de lege ferenda – dr Katarzyna T. Boratyńska, dr Dariusz Kużelewski, Katedra Postępowania Karnego WP UwB

Dyskusja i podsumowanie konferencji.

 

HKJ


Drukuj   E-mail