Jesteśmy niezależnym, apolitycznym i samorządnym stowarzyszeniem polskich sędziów.
Naszą główną misją jest obrona wolności i praw obywatelskich, fundamentu demokratycznej Polski, należącej do Unii Europejskiej.
Działamy od ponad 25 lat, w tym w międzynarodowych organizacjach sędziowskich Skupiamy ponad 3 500 sędziów, najwięcej w Polsce.

Anna Dalkowska

  • Pandemia w sądach. Stanowisko SSP Iustitia w sprawie rekomendacji podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości z 5 listopada 2020 r.

    Stanowisko SSP Iustitia w sprawie rekomendacji podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości
    z 5 listopada 2020 r.
    dotyczących funkcjonowania sądów w okresie pandemii

    Zarząd SSP Iustitia z uwagą zapoznał się z tzw. rekomendacjami pani podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Anny Dalkowskiej z 5 listopada 2020 r. dot. funkcjonowania sądów w okresie pogarszającej się pandemii i zgłasza następujące uwagi:

    1. Pani podsekretarz przypomina, że odpowiedzialność za zapewnienie bezpieczeństwa pracy sądów ponoszą ich prezesi i dyrektorzy, po czym zaleca wdrożenie rekomendacji od 9 listopada 2020 r. Tym samym tzw. rekomendacja nosi znamiona polecenia służbowego z jednoczesnym zdjęciem jakiejkolwiek odpowiedzialności z Ministerstwa Sprawiedliwości za skutki jej wdrożenia;

    2. Zgodnie z punktami 7-9 Ministerstwo zaleca wprowadzenie systemu pracy zmianowej w sądach, co zdaniem autorki rekomendacji „zapewni ciągłość pracy i brak konieczności odwoływania rozpraw i posiedzeń”. Stwierdzenie to świadczy o kompletnym braku znajomości realiów pracy sądów (bądź ich celowym pomijaniu). W sytuacji, gdy w większości sądów w Polsce, biorąc pod uwagę również opóźnienia spowodowane poprzednim lockdownem, terminy spraw są wyznaczane w najlepszym wypadku na marzec, wprowadzenie z dnia na dzień systemu pracy zmianowej spowoduje konieczność lawinowego odwołania rozpraw i posiedzeń wyznaczonych na tzw. „pierwszą zmianę”, przy jednoczesnym braku terminów na „drugiej zmianie”. Nawet przy największym poświęceniu ze strony sędziów i pracowników, by te sprawy poprzekładać, pierwsze terminy mogłyby się realnie pojawić na początku przyszłego roku, biorąc pod uwagę obieg poczty i ogrom pracy biurowej związanej z przesuwaniem terminów. Tym samym nagłe wprowadzenie dwuzmianowości, wbrew deklaracji pani podsekretarz, spowoduje dalszą zapaść sądownictwa i znaczące przedłużenie postępowań sądowych.

    3. Przepisy dotyczące rozpraw zdalnych w postępowaniach karnych, na które powołała się pani podsekretarz, wymagają przeprowadzenia tzw. wideokonferencji z innym sądem. Nie ma możliwości przesłuchania świadka bądź udziału strony (poza prokuratorem) z miejsca jej aktualnego pobytu. Oznacza to konieczność angażowania do czynności poza sądem prowadzącym sprawę sądu bądź sądów miejsca pobytu stron/świadków, co znacząco zwiększa ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa. Dodatkowo w przypadku, gdy strona lub świadek przebywa w okręgu sądu prowadzącego postępowanie, nie ma żadnej możliwości przeprowadzenia czynności w trybie zdalnym, co czyni ten tryb iluzorycznym. Oczekujemy od Ministerstwa Sprawiedliwości zapewnienie dla postępowania karnego realnych rozwiązań, analogicznych do postępowania cywilnego, bądź przyznania, że takiej możliwości w postępowaniu karnym nie ma.
    OCZEKUJEMY RÓWNIEŻ ZAPEWNIENIA I WDROŻENIA JEDNOLITYCH ROZWIĄZAŃ TECHNICZNYCH POZWALAJĄCYCH WSZYSTKIM SĄDOM NA PROWADZENIE POSTĘPOWAŃ ZDALNYCH ORAZ ZAPEWNIENIA ŚRODKÓW NA ZAKUP NIEZBĘDNEGO SPRZĘTU.

    4. Wskazujemy na konieczność podjęcia pilnej inicjatywy ustawodawczej w kierunku zapewnienia stronom i świadkom możliwości komunikacji elektronicznej z sądami, tak, by pisma wysyłane drogą elektroniczną wywierały analogiczny skutek jak korespondencja papierowa (np. dotrzymanie terminu do dokonania czynności). Mnożenie korespondencji papierowej zwiększa ryzyko zakażenia pracowników i interesantów, stanowi również obciążenie dla Poczty polskiej i jej pracowników.

    Zarząd SSP Iustitia oczekuje od Ministerstwa Sprawiedliwości nie dobrych rad, a podjęcia rzeczywistych działań zmierzających do zapewnienia bezpieczeństwa pracy sądów w okresie pandemii. Wbrew twierdzeniom pani podsekretarz stanu Anny Dalkowskiej to nie prezesi i dyrektorzy sądów, a Minister Sprawiedliwości jest odpowiedzialny za dostarczenie kompleksowych i bezpiecznych rozwiązań prawno-sprzętowch niezbędnych do funkcjonowania sądów, w tym w trybie zdalnym i hybrydowym. Także Minister Sprawiedliwości ponosi pełną odpowiedzialność za brak działań pozwalających na uniknięcie ryzyka zakażeń przez pracowników Sądów i milionów Polek i Polaków, którzy są zmuszani do osobistego stawiennictwa w sądach.


    Zgadzamy się z panią podsekretarz stanu, że sądy są filarem Państwa i ich bieżące i bezpieczne funkcjonowanie jest niezwykle istotne.