Jesteśmy niezależnym, apolitycznym i samorządnym stowarzyszeniem polskich sędziów.
Naszą główną misją jest obrona wolności i praw obywatelskich, fundamentu demokratycznej Polski, należącej do Unii Europejskiej.
Działamy od ponad 25 lat, w tym w międzynarodowych organizacjach sędziowskich Skupiamy ponad 3 500 sędziów, najwięcej w Polsce.

Uchwała numer III z dnia 13.11.2008 r. SSP "Iustitia" Oddział Bielsko-Biała

Zebranie Członków Oddziału Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia" Oddziału w Bielsku-Białej - jako reprezentant środowiska sędziowskiego okręgu bielskiego - z niepokojem stwierdza, że przedstawiony przez Ministerstwo Sprawiedliwości w dniu 30 października 2008 r. projekt ustawy „o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw" wskazuje na  brak rzeczywistej woli do rzetelnego odniesienia się do postulatów środowiska sędziowskiego domagającego się od władzy wykonawczej i ustawodawczej przestrzegania zapisów Konstytucji gwarantującej sędziom wynagrodzenie odpowiadające godności urzędu i zakresowi ich obowiązków.

 

W 20 rocznicę obalenia w Polsce komunizmu i przywrócenia ustawowych gwarancji niezawisłości sędziowskiej przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości projekt zmian zasad wynagrodzeń sędziów, który miałby obowiązywać w 2009 r., przewiduje znaczne relatywne obniżenie wynagrodzeń sędziowskich w stosunku do wynagrodzeń, jakie otrzymywali od kwietnia 1990 r. do marca 1995 r.,  a więc w okresie, w którym Państwo Polskie znajdowało się w głębokim kryzysie gospodarczym., a obowiązująca podówczas Konstytucja nie gwarantowała im wynagrodzenia odpowiadającego godności urzędu i zakresowi ich obowiązków.

Przypomnieć bowiem należy, że zgodnie z artykułem 71 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. „Prawo o ustroju sądów powszechnych", wynagrodzenie zasadnicze sędziów równorzędnych sądów stanowiło, odpowiednio do rangi stanowiska sędziego, określoną przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wielokrotność przeciętnego wynagrodzenia w sferze produkcji materialnej powiększoną  o staż pracy i ewentualnie dodatek funkcyjny.

W 1994 r. ustalono powołanym przepisem, że przez przeciętne wynagrodzenie w sferze produkcji materialnej, o którym mowa w § 1, rozumie się przeciętne wynagrodzenie w sferze produkcji materialnej w gospodarce narodowej bez wypłat z zysku, ogłaszane co kwartał przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" w terminie do 7 dnia roboczego drugiego miesiąca każdego kwartału za kwartał poprzedni.

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej rozporządzeniem z dnia z dnia 25 września 1990 r. ustalił mnożniki przeciętnego wynagrodzenia w sferze produkcji materialnej dla sędziów sądu: apelacyjnego na poziomie 3,5; wojewódzkiego (obecnie okręgowego) na poziomie 2,8; rejonowego na poziomie 2,2, przy czym rozporządzeniem z dnia z dnia 10 marca 1994 r. podniósł ten przelicznik do 2,4.

Taki system ustalania wysokości wynagrodzeń sędziowskich obowiązywał do 31 marca 1995 r., kiedy to kolejną zmianą przepisu art. 71 P. o u.s.p. przeciętne wynagrodzenia w sferze produkcji materialnej zastąpiono prognozowanym przeciętnym wynagrodzeniem w państwowej sferze budżetowej.

Po kilkunastu latach, w tym w ostatnich latach bardzo wysokiego, wzrostu gospodarczego ( w latach 1992 do 2006 przeciętne tempo wzrostu polskiej gospodarki wyniosło 4,4 proc., a w 2006 r. PKB był wyższy o 64,6 proc. niż w 1989 roku ), projektowane zmiany ustawy prawo  o ustroju sądów powszechnych przewidują dla sędziów sądów rejonowych mnożniki od 2,05 do 2,36; dla sędziów sądów okręgowych mnożniki od 2,36 do 2,75, a dla sędziów sądów apelacyjnych mnożniki od 2,75 do 3,23 przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale roku poprzedniego, ogłaszanym w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, z późn. zm.), które w drugim kwartale 2008 r. wyniosło 2951,36 zł.

Zaznaczyć należy, że - zgodnie z metodologią GUS określającą zasady ustalenia wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej - przy ustaleniu jego wysokości bierze się pod uwagę m.in. zależną od władzy wykonawczej wysokość wynagrodzeń pracowników jednostek sfery budżetowej.

Obecnie GUS nie publikuje już wysokości wynagrodzenia w sferze produkcji materialnej w gospodarce narodowej bez wypłat z zysku, ale odpowiednikiem tego wynagrodzenia jest publikowane przez GUS przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku i nagród, które w drugim kwartale 2008 r. wyniosło 3145,81 zł. Było ono zatem wyższe od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej 194,45 zł.

Przy przyjęciu zapisów projektu Ministerstwa Sprawiedliwości, w 2009 r. sędziowie mogą otrzymać następujące kwoty wynagrodzenia podstawowego brutto (bez dodatku stażowego):

- sędzia sądu rejonowego w kwocie od 6050 zł do 6965 zł;

- sędzia sądu okręgowego w kwocie od 6965 zł do 8116 zl,

- sędzia sądu apelacyjnego w kwocie od 8116 zł do 9533 zł.

Natomiast zgodnie z zasadami ustalania wysokości wynagrodzeń sędziów obowiązującymi do 31 marca 1995 r. (okresu głębokiego kryzysu gospodarczego) - gdyby przyjąć obowiązujące wtedy mnożniki - po zastąpieniu wynagrodzenia w sferze produkcji materialnej w gospodarce narodowej bez wypłat z zysku, odpowiednikiem tego wynagrodzenia tj. przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniem w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w drugim kwartale 2008 r., z pominięciem treści art. 178 ust. 2 konstytucji, sędziowie powinni otrzymać wynagrodzenia podstawowe brutto (bez dodatku stażowego):

- sędzia sądu rejonowego w kwocie 7 549,94 zł;

- sędzia sądu okręgowego w kwocie 8 808,26,

- sędzia sądu apelacyjnego w kwocie 11 010,33 zł.

Zatem sędziowie powinni otrzymać wynagrodzenia brutto bez dodatku stażowego wyższe od proponowanych w projekcie Ministerstwa Sprawiedliwości odpowiednio: rejonowi nawet o kwotę 1 499,94 zł; okręgowi nawet o kwotę 1 843,26 zł, apelacyjni nawet o kwotę 2 894,33 zł.

Za nieporozumienie należy uznać zawarte w uzasadnieniu przedmiotowego projektu stwierdzenie, że „(...) Regulacja ta w związku potrzebą kształtowania wysokiej jakości pracy wymiaru sprawiedliwości -  powinna zapewnić ubieganie się o stanowiska sędziowskie również tych przedstawicieli innych zawodów prawniczych, którym wysoki poziom wiedzy i umiejętności pozwolił na zdobycie renomy podczas wykonywania usług na rynku prawniczym. (...)"

Taki pogląd całkowicie ignoruje nawet oficjalne dane Ministerstwa Sprawiedliwości na temat rzeczywistej wysokości wynagrodzeń przedstawicieli innych zawodów prawniczych, posiadających wysoki poziom wiedzy i umiejętności.

Przypomnieć należy, że ze skierowanej do Marszałka Sejmu V kadencji odpowiedzi Andrzeja Kryże podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości na interpelację nr 4601 w sprawie projektów nowelizacji ustawy Prawo o notariacie wynika, iż w 2005 r. Ministerstwo Sprawiedliwości szacowało średni miesięczny dochód notariusza po potrąceniu kosztów utrzymania kancelarii na kwotę 30 100 zł miesięcznie. Z wyliczeń Krajowej Rady Notarialnej, przedstawionych przez jej skarbnika Andrzeja Urbaniuka, wynika, że w tym czasie notariusz po odliczeniu kosztów działalności kancelarii i opłaceniu podatków osiągał średni miesięczny dochód netto w kwocie 15 000 zł. Faktem jest, że końcem 2007 r. taksy notarialne zostały obniżone o około 50 %, ale jednocześnie w latach 2006 - 2007 nastąpił wzrost cen nieruchomości, które stanowią podstawę ustalenia wysokości taksy notarialnej, łącznie o 61 %. ( w 2006 o 33%, a w 2007 o 28 % ).

Wobec powyższego w roku 2007 wynagrodzenie notariuszy wzrosło realnie o około 11% i wedle danych Ministerstwa Sprawiedliwości wynosiło po potrąceniu kosztów utrzymania kancelarii średnio miesięcznie brutto 33 411 zł, a wedle KRN średnio miesięcznie netto 16 650 zł.

Dodać do tego należy, że zgodnie z opublikowanymi przez Gazetę Wyborczą (2008-06-10) oraz GazetaPraca.pl (2008-09-18) listami płac "wzięty" - posiadających wysoki poziom wiedzy i umiejętności - adwokat z dziesięcioletnim stażem w adwokaturze i piętnastoletnim w wymiarze sprawiedliwości osiąga średni miesięczny dochód od 20 000 zł do 50 000 zł netto.

 

Kierując się potrzebą kształtowania wysokiej jakości pracy wymiaru sprawiedliwości -  chcąc zapewnić ubieganie się o stanowiska sędziowskie tego rodzaju przedstawicieli innych zawodów prawniczych, posiadających wysoki poziom wiedzy i umiejętności - przedmiotowy projekt proponuje za 2 lata, tj. w 2010 r. wynagrodzenie z dodatkiem stażowym w I stawce awansowej sędziego sądu rejonowego w kwocie 7 378 zł brutto oraz w maksymalnej stawce awansowej sędziego sądu apelacyjnego w kwocie 11 510 zł brutto. To czyni założenie, że zawód sędziego ma być „koroną zawodów  prawniczych" całkowicie nierealnym. Dodać przy tym jeszcze należy, że poziom  dochodów  prawników innych,  niż sędziowie  zależy w dużej mierze  od ich wkładu pracy, zapobiegliwości  w doborze  ilości i rodzaju prowadzonych  spraw,  obsługiwanych podmiotów itp.,  nie są oni  bowiem ograniczani. Tymczasem sędzia praktycznie nie ma żadnych możliwości  podejmowania dodatkowego zatrudnienia - jest bowiem w tym zakresie związany ustawowym zakazem. Wynagrodzenie otrzymywane przez sędziego powinno zatem  rekompensować powyższy  ustawowy zakaz . 

Odnosząc się do argumentu, że budżetu Państwa Polskiego nie stać w 2009 r. na zapewnianie sędziom wynagrodzeń nawet na poziomie, jakie otrzymywali w okresie głębokiego kryzysu gospodarczego, stwierdzać należy, iż  budżet Państwa stać od wielu lat na ponoszenie wysokich kosztów wynagrodzeń adwokackich, jako pełnomocników z urzędu. Budżet Państwa stać na zapłacenie z tego tytułu kwoty 7 200 zł za udział w sprawie niejednokrotnie rozpoznawanej na jednym terminie rozprawy. Budżet stać było również na pokrycie kosztów obrony z urzędu w sprawach rozpoznawanych w trybie 24 godzinnym. Koszty te  wynosiły 20 mln zł   z ogólnego  kosztu działalności  tych sądów  wynoszącego 24 mln zł .

 

Zebranie Członków Oddziału Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia" Oddziału w Bielsku-Białej na koniec stwierdza, że uważa za niedopuszczalne instrumentalne wykorzystywanie postępowań dyscyplinarnych w stosunku do sędziów, jako argumentu w dyskursie na temat przestrzegania Konstytucji w demokratycznym państwie prawa.

Komunikaty

Media