Jesteśmy niezależnym, apolitycznym i samorządnym stowarzyszeniem polskich sędziów.
Naszą główną misją jest obrona wolności i praw obywatelskich, fundamentu demokratycznej Polski, należącej do Unii Europejskiej.
Działamy od ponad 25 lat, w tym w międzynarodowych organizacjach sędziowskich Skupiamy ponad 3 500 sędziów, najwięcej w Polsce.

Wysłuchanie publiczne kandydata na sędziego TK

Pomimo tego, że wynik „wyborów” sędziego Trybunału Konstytucyjnego był przesądzony (jeden kandydat na jedno miejsce), podjęta została próba zagwarantowania udziału społeczeństwa obywatelskiego w debacie publicznej na temat kandydata na stanowisko sędziowskie jednej z najważniejszych instytucji w Polsce. Jej przejawem było spotkanie            z udziałem prof. Leona Kieresa, które odbyło się w dniu 10 lipca 2012 r. w siedzibie Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Przyjęta formuła zadawania pytań miała umożliwić zapoznanie się z opiniami i poglądami kandydata na sędziego Trybunału Konstytucyjnego.

Środowiska prawnicze od lat apelują o odpolitycznienie wyborów sędziów Trybunału Konstytucyjnego, tak aby na to zaszczytne stanowisko wybrać osoby, które reprezentują wysokie standardy profesjonalne, posiadają duże doświadczenie, jak też cieszą się powszechnym autorytetem. Ugrupowania polityczne nie chcą jednak tracić wpływu na skład Trybunału Konstytycyjnego, wciąż więc to wyłącznie one mają uprawnienie do zgłaszania kandydatów na stanowiska sędziów. Wydaje się, że z uwagi na brak woli politycznej jakakolwiek zmiana sposobu wyłaniania sędziów Trybunału Konstytucyjnego nie jest w najbliższym czasie możliwa.

Jedynym kandydatem na obecnie zwalniające się stanowisko sędziego Trybunału Konstytucyjnego był profesor Leon Kieres, którego popierają trzy ugrupowania polityczne – Platforma Obywatelska, Polskie Stronnictwo Ludowe oraz Sojusz Lewicy Demokratycznej. W takiej sytuacji oczywistym było, że wybory stanowią jedynie czystą formalność, niezbędną dla dopełnienia wymaganej procedury.

Pomimo tego, że wynik „wyborów” jest przesądzony, podjęta została próba zagwarantowania udziału społeczeństwa obywatelskiego w debacie publicznej na temat kandydata na stanowisko sędziowskie jednej z najważniejszych instytucji w Polsce. Jej przejawem było spotkanie z udziałem prof. Leona Kieresa, które odbyło się w dniu 10 lipca 2012 r. w siedzibie Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Przyjęta formuła zadawania pytań miała umożliwić zapoznanie się z opiniami i poglądami kandydata na sędziego Trybunału Konstytucyjnego.

Profesor Leon Kieres został poddany dość szczegółowemu przesłuchaniu ze strony uczestników debaty. Zadano mu wiele pytań, zarówno o charakterze bardziej ogólnym, jak i takich, które odnosiły się do bardzo konkretnych kwestii, które były lub niedługo będą rozstrzygane przez Trybunał Konstytucyjny. Kandydat na sędziego unikał jednak zbyt stanowczych wypowiedzi, zasłaniając się ryzykiem „użycia przeciwko niemu” użytych przez niego słów.

Z uwagi na ciągły konflikt pomiędzy władzą sądowniczą a władzami ustawodawczą i wykonawczą, czego przejawem są chociażby liczne postępowania dotyczące Prawa o ustroju sądów powszechnych zawisłe przed Trybunałem Konstytucyjnym, nie zabrakło pytań dotyczących opinii prof. Leona Kieresa na temat pozycji sądownictwa. Co ważne, jako senator z listy Platformy Obywatelskiej uczestniczył on w pracach legislacyjnych nad ostatnią nowelizacją przepisów dotyczących ustroju sądów powszechnych. Zgodnie z wygłoszoną przez profesora Kieresa na spotkaniu deklaracją będzie on wyłączać się od orzekania
w sprawach dotyczących zgodności z Konstytucją przepisów, w uchwalaniu których uczestniczył.

Profesor Leon Kieres stwierdził, że nie jest przeciwnikiem wprowadzenia ocen sędziów, które jego zdaniem są potrzebne. Wprawdzie jego zdaniem sędzia to jedna
z najszlachetniejszych funkcji, niemniej popełniane przez sędziów błędy rzucają cień na całe środowisko. Przyznał, że ocena ”dokonywana dla potrzeb Ministra Sprawiedliwości” może być odbierana jako wkraczanie w niezawisłość, a oczekiwanie na ocenę może niekorzystnie wpływać na zachowanie sędziego. Podkreślił, że oceny sędziów powinny pozostawać niejawne.

Odnosząc się do pytania dotyczącego nadzoru Ministra Sprawiedliwości nad sądami, prof. Leon Kieres na wstępie stwierdził, że jest zwolennikiem ochrony niezależności i niezawisłości sędziów. Skoro to jednak minister odpowiada za wymiar sprawiedliwości w Polsce, musi on posiadać w stosunku do niego pewne uprawnienia nadzorcze. Przyznał, że był sceptyczny co do rozwiązania polegającego na podporządkowaniu dyrektorów sądów Ministrowi Sprawiedliwości.

Według profesora Kieresa sędzią powinien być człowiek najwyższej próby, odważny
w sensie umiejętności przeciwstawiania się nie tylko oczekiwaniom społecznym, ale również środowiska, z którego się wywodzi. Jego zdaniem sędzia to człowiek z natury samotny.

Profesor Leon Kieres opowiedział się za przywróceniem Trybunałowi Konstytucyjnemu uprawnienia do ustalania wiążącej wykładni prawa. Podkreślił, że jego zdaniem w razie istnienia wątpliwości co do zgodności z Konstytucją ustawy sąd powinien wystąpić z pytaniem prawnym do Trybunału Konstytycujnego. Stwierdził, iż nie wyobraża sobie, aby prawo międzynarodowe stało ponad Konstytucją RP.

W trakcie spotkania padały m.in. pytania o związki partnerskie, dostęp do informacji, wolność słowa i zgromadzeń, wiezienia CIA, dopuszczalne granice walki z terroryzmem,

 W spotkaniu z profesorem Leonem Kieresem uczestniczyły również przedstawicielki Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia” – Anna Adamska – Gallant oraz Edyta Bronowicka.

 

13 lipca 2012 r. Prof. Leon Kieres został wybrany na nowego sędziego Trybunału Konstytucyjnego.

 

(relacja ze spotkania: Anna Adamska-Gallant)

 

Komunikaty

Media